Jak soja walczy z rakiem piersi

Soja nie jest bardzo popularna w Polsce, choć kojarzy się ją głównie ze składnikiem pokramów wegeteriańskich. Okazuje się, że szczególnie kobiety powinny po nią sięgać.

Jeśli soja jest stałym elementem twojej diety dajesz swojemu organizmowi porcję genisteiny - związku należącego do izoflawonów, który chroni przed zachorowaniem na raka piersi. Jedno z ostatnich badań wyjaśniło dlaczego tak jest. To kolejny głos w wieloletniej dyskusji nad wpływem sojowej diety na rozwój nowotworów.

Soja zawiera genistynę, którą nasz układ trawienny przetwarza w genisteinę, a ta z kolei przypomina pod wzgędem struktury molekularnej hormon płciowy - estrogen, szczególnie ważny u kobiet. Okazuje się, że genisteina stymuluje jego wydzielanie. Jej działanie jest dwuznaczne. Z jednej strony są dowody na to, że pobudza wzrost komórek nowotworowych raka piersi, z drugiej kobiety na wysokosojowej diecie wykazywały rzadsze nawroty tego nowotworu.

Naukowcy z Uniwersytetu w Georgetown udowodnili, że szczury karmione długo paszą z wysoką zawartością genisteiny mocniej odpowiadały na leczenie skierowane przeciwko estrogenowi niż szczury na zwykłej diecie. Poza tym były mniej narażone na nawroty chorób nowotworowych.

Soja jest przedmiotem zażartej dyskusji między zwolennikami i przeciwnikami wegetarianizmu, bo to najczęstszy zamiennki mięsa.

Zespół Hilakivi-Clarke zbadał zwierzęta karmione genisteiną biorąc pod uwagę odpowiedź układu odpornościowego. Według badań taka dieta powoduje, że komórki odpornościowe (limfocyty T) szybciej atakowały komórki rakowe, nawet przed podaniem leku skierowanego przeciwko nowotworowym komórkom odpowiadającym na estrogen. Dodatkowo limfocyty T nabyły zdolność do obchodzenia mechanizmów jakie stosują komórki raka dla uniknięcia ataku.
Profesor Hilakivi-Clarke tłumaczy to tak: "Nasze wyniki sugerują, że genisteina potrafi zaktywować przeciwnowotworową odpowiedź układu immunologicznego i obniża ekspresję mechanizmów, które osłabiają działanie tego układu. Może to tłumaczyć dlaczego spożywanie genisteiny z soją obniża ryzyko nawrotów raka piersi."

Wnioski nie są jednak w pełni pozytywne. "Krytyczne znaczenie ma spożywanie genisteiny znacznie wcześniej przed rozwinięciem się raka. Pozwala to zaprogramować guza tak, by wydajnie pobudzał układ odpornościowy do działania" - dodaje doktorant Xiyuan Zhang, pracujący we wspomnianej grupie badawczej.

Wszystko by było prostsze gdyby ludzi i gryzonie metabolizowały soję tak samo. Tak jednak nie jest, co utrudnia przełożenie tych badań na nasz gatunek. Możemy jednak przypuszczać, że soja sprzyja kobietom. Badania epidemiologiczne sugerują efekt ochronny 10 miligramów izoflawonów na dzień, co jest równe jednej trzeciej kubka mleka sojowego. Warto wspomnieć, że genisteina chroni też nas przed innymi nowotworami, na przykład mózgu, jelita grubego i męskiej prostaty.

Ponieważ związek przypomina estrogen kobiety jedzące często soję mogą też prawdopodobnie liczyć na łagodniejszy przebieg menopauzy i zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Szczególnie jednak w przypadku tej drugiej dolegliwości wpływ soi jest różnie interpretowany.


Na podstawie artykułu Stephena Luntza na iflscience.com
Zdjęcie: zeelab.co.in